مقدمه

نقد و برّرسی رفتارها و شخصیّت­‌های داستان به ما در فهم دقیق­‌تر و تجزیه و تحلیل آن اثر کمک می­‌کند. در ابتدا باید گفت چنانچه شما علاقه­‌مند به رمان­‌هایی هستید که دارای فضایی عاشقانه و همچنین از ساختار و انسجام خوبی در میان آثار ادبی جهان برخوردار باشد پیشنهاد می­‌کنیم این رمان را مطالعه کنید. این رمان به دلیل چالش­‌هایی که بر سر راه شخصیّت اصلی داستان است و نیز گمان نادرست و شناخت ناقصی که او نسبت به اشخاص و گزینه­‌های پیش روی­‌اش دارد، جالب توجّه است؛ به همین دلیل این رمان برای افرادی که در زندگی با انتخاب­‌ها و گزینه­‌های گوناگون روبرو هستند راه‌­گشا است؛ زیرا چشم­‌های خواننده را به واقعیّت و آنچه در پس پرده است می­‌گشاید.

در این رمان با تعدّد شخصیّت­‌ها روبرو هستیم و تقریباً شخصیّت­‌های گوناگون با فضای ذهنی مختلف را در داستان می­‌بینیم. شخصیّت­‌هایی که دارای بعدهای مختلف فکری و روحی هستند که این ویژگی، جذّابیّت آن را دوچندان می­‌کند. مقصود ما از این نوشته خلاصه­‌ی رمان نیست، بلکه این مقاله زمینه­‌ای را فراهم می­‌سازد تا خواننده­ را با حال و هوای داستان آشنا کند و دوستداران این سبک را به سمت خواندن این اثر سوق دهد.

هنری جیمز آثار برجسته­‌ای دارد که در این میان «تصویر یک زن» که در بعضی ترجمه­‌ها از آن به عنوان «پرتره­‌ی یک زن» یاد شده­‌است سهم بسزایی دارد.

نقد و برّرسی

در صدر شخصیّت‌­های حاضر در داستان، ایزابل آرچر را می­‌بینیم که دختری کنجکاو، زیبا، در آستانه­‌ی ازدواج و دوستدار سفر و ماجراجویی است و همین ویژگی او نیز باعث رویارویی­‌اش با اتّفاقات گوناگون می­‌شود که در نهایت سرنوشت او را تغییر می­‌دهد.

در این رمان با مسئله­‌ی مهاجرت به کشور دیگر روبرو هستیم. این مهاجرت در ابتدا یک توفیق اجباری برای شخصیّت اصلی محسوب می­‌شود که به پشتوانه­‌ی خاله­‌ی او صورت می­‌پذیرد و نقطه­‌ی آغاز ماجراجویی­‌های ایزابل برای کشف ناشناخته­‌ها است، خاله‌­ای که به دلیل اختلاف نظر با پدر ایزابل، سال­‌ها به دیدارشان نیامده­‌است و اکنون که پدر از دنیا رفته برای دیدن خواهرزاده­‌هایش آمده­ در حالیکه خواهر خود را نیز سال­‌ها پیش از دست داده‌­است. این حضور و دیدار موجب تغییر در مسیر زندگی ایزابل آرچر که آخرین خواهر زاده­‌ی اوست می­‌گردد و باعث به وجود آمدن شرایط و موقعیّت­­‌های جدیدی در زندگیِ ­ایزابل می­‌شود.

 در کنار شخصیّت اصلی داستان شخصّیت­­‌های برجسته­‌ی دیگری نیز حضور دارند. نکته­‌ی حائز اهمّیّت این است که همیشه افراد رفتاری مشابه آنچه که درون آن­‌هاست را نشان نمی­‌دهند، بلکه در شرایط و موقعیّت­‌های گوناگون رفتار متفاوتی از خود بروز می­‌دهند و ما به دلیل حفظ جذّابیّت داستان، از ذکر جزئیّات در این­‌باره اجتناب می­‌کنیم.

آن­چه در داستان کشش ایجاد می­‌کند یکنواخت نبودن سیر آن است و همین مسئله می­‌تواند دلیلی برای طولانی بودن این رمان باشد، امّا طولانی بودن این رمان اطناب­‌گونه نیست و هنری جیمز با مهارت تمام زمانی که احساس می­‌کند ممکن است خواننده دچار یکنواختی شود، شخصیّت جدیدی به داستان اضافه می­‌کند و یا این­‌که فضای داستان را به گونه‌­ای عوض می­‌کند که همچنان برای خواننده جذّاب باشد مانند ورود «مادام مرل» به داستان و شخصیّت پیچیده‌­ی او که از مهم‌­ترین بخش­‌های کتاب به شمار می­‌آید. در رمان «تصویر یک زن» نُه شخصیّت دارای اهمّیّت ویژه­‌ای هستند و هر کدام سهمی در داستان دارند، اگرچه به دو گروه متفاوت شخصیّت­‌های ایستا و پویا تقسیم می­‌شوند، برای توضیح بیشتر، شخصیّت­‌های ایستا شخصیّت­‌هایی هستند که تقریباً ثابت­‌اند و در روند داستان تغییری نمی­‌کنند و غالباً نقش‌­های فرعی را به عهده دارند در گروه دیگر، شخصیّت‌­هایی هستند که شرایط گوناگون و متغیّری را ایجاد و تجربه می­‌کنند که شخصیّت­‌های پویا نامیده می­‌شوند و نقش­‌های اصلی را بر عهده دارند. باید دانست حضور هرکدام از این دو گروه در داستان کلیدی و تأثیرگذار است و می­‌توان گفت با طیف­‌های گوناگون شخصیّت و رفتار در این رمان روبرو هستیم. 

اندکی دِرنگ:

اگرچه به طور کلّی در باب رضایت‌مندی از خواندن یک اثر، تقریباً همه چیز به سلیقه­‌ی خواننده در انتخاب ژانر و موضوع و همچنین قلم نویسنده برمی‌­گردد، امّا این صبر و حوصله­‌ی خواننده در هنگام خواندن رمان­‌های طولانی است که آن اثر را دل­چسب می­‌کند و به همین دلیل پیشنهاد می­‌کنیم این رمان جذّاب را از روی بی­‌حوصلگی نخوانید. ممکن است با دیدن حجم رمان که دو جلدی است متعجّب شوید! امّا بدانید یک نویسنده­‌ی توانا، خوب می­‌داند که چگونه شما را غافلگیر کند. یکی دیگر از حسن­‌های این کتاب پیش­گفتار آنست، که در واقع یک فضاسازی و زمینه­‌ای برای شروع رمان محسوب می‌­شود و همچنین جمع‌­بندی و نقد آموزنده‌­ای است که در پایان آورده شده­‌است و راجع به شخصیّت­‌های داستان و بررسی­ رفتارهای آنان می‌­باشد.